Een introductie in verandermanagement

Bij organisatieveranderingen komt het begrip weerstand vaak om de hoek kijken. Weerstand ontstaat als we het gevoel hebben dat ons onrecht wordt aangedaan waar we ons tegen willen verzetten. Voor de manager is omgaan met weerstand een moeilijke taak. Verandering betekent dat werknemers uit hun vertrouwde routine gehaald worden en dat doet een mens niet graag. De aankondiging van de verandering is een lastige taak. Hoe kan de manager deze verandering het best communiceren?

We kunnen drie soorten mensen onderscheiden: voorlopers, meelopers en hardnekkige tegenstanders. In het algemeen is de verdeling 10-80-10. Het lijkt misschien logisch dat de meelopers de meeste aandacht van de manager verdienen omdat zij de grote meerderheid vormen. Verschillende theorieën wijzen echter uit dat juist de hardnekkige tegenstanders de aandacht verdienen. Ze kunnen bijvoorbeeld benaderd worden met de RET methode. Deze geeft handvaten om ineffectieve gedachten van de hardnekkige tegenstander te veranderen in effectieve gedachten. De methode gaat er van uit dat weerstand niet ontstaat door de situatie zelf, maar door iemands gedachten en gevoelens over deze situatie. Dit veranderen heeft wel veel tijd nodig.

Een ander voorbeeld van een theorie die weerstand behandelt is theorie X en theorie Y van McGregor. Hij deelt medewerkers in twee groepen in. De X mensen zijn lui, hebben geen doorzettingsvermogen en geen wil om nieuwe dingen te leren. De Y mensen daarentegen zijn de werknemers die van nature graag werken, zichzelf onder controle kunnen houden en creatief zijn. Deze mensen zijn ook meegaand in veranderingen. McGregor stelt dat deze twee verschillende types medewerkers binnen een organisatie ieder op een andere manier gemotiveerd moeten worden om in de verandering mee te gaan.

Luisteren, Samenvatten en Doorvragen, dit is het stappenplan die de LSD aanpak voorstelt om hardnekkige tegenstanders te bejegenen. Luisteren is hierbij van groot belang. De manager moet zijn eigen wil niet doordrukken, maar juist luisteren naar wat de kritiek is. Door zich op deze manier op te stellen, kan een manager namelijk ook profiteren van de weerstand. Mensen op de werkvloer zijn meestal degenen die precies weten wat wel en wat niet goed loopt binnen de organisatie. Door met een uitgestoken hand het gesprek met ze aan te gaan, zullen ze zich meer bereid voelen om dit te delen. De manager krijgt hierdoor nieuwe inzichten over de gang van zaken op de werkvloer die kunnen helpen om het veranderproces in goede banen te sturen.